৫১) লুইতৰে পাৰে বালি চাপৰিৰে
৫২) মচ্জিদ মীনাৰ ভেদি
৫৩) আহ অ' ন জিলিকনি
৫৪) আই মোৰ ভাৰতী জননী
৫৫) কাৰখানাৰে চিটিৰ হুমুনিয়া
৫৬) আগুৱাই বল আগুৱাই বল
৫৭) দুখীয়া কলিজা নিঙাৰি ল'ব
৫৮) গৰীব হিয়াৰ অলেখ প্ৰদীপ জ্বালি
৫৯) তেজৰ বোলেৰে লিখি জাম ইতিহাস
৬০) নিমাতী কইনা অ' নিমাতী কইনা
----------------------------
লুইতৰে পাৰৰে বালি চাপৰিৰে
ঝাউ-বন পাতে গায়
মলয়াৰ সতে ইনাই বিনাই
"তৰুণ নাই ! তৰুণ নাই ।
চেনেহী আইৰ সোণামুৱা ডেকা
তৰুণ ফুকন নাই ।।"
নীলাচলৰ চৰণতলৰ
শ্মশান বুকুৰ ছাই
সেই ছাইতে আছে লুকাই
তৰুণ কলিজাই
গোটেই দেশৰ তৰুণ দলৰ
তাতেই পাবা প্ৰাণ
সেই পৰাণৰ পৰশ লগাই
হোৱা শক্তিমান ।
আগবাঢ়া ভাই আগবাঢ়া ভাই
আমি যাওঁ আগুৱাই
আই অসমীৰ মুখ উজ্বলাম
আমি সবে গোটখাই
কুল্ কুলকৈ আজিও বই
ভৰলু লুইতে গায় ।
কোনেনো কয় তৰুণ বীৰ নাই
আজিও আছে জিয়াই ।
"অসমী প্ৰাণৰ গুপুত হিয়াত
তৰুণে অছে লুকাই ।।"
------------------------
মচ্জিদ মীনাৰ ভেদি
বয় ভকতিৰ নদী -
পুৱা ঊষা ফজৰ আজান্ ।
হিয়া মচ্জিদ ভৰি
প্ৰাণ জিউক সুঁৱৰি
তুলি সকৰুণ সুধা গান ; -
"হায় ! মমতাজ-জান্ -
হায় ্ মমতাজ-জান ্ -
কান্দে বাদচাহ চাহজাহান ।....
সেই কৰুণ বিননি শুনি
তোলে কঁপনি ধূলিৰ ধৰণী
হা হুমুনিয়াহৰ অগনি
উগাৰি জাগে শিল পাষাণ ।
সাৱটি লয় চাহজাহান্ ।...
আকোঁৱালি লৈ সেই পাষাণ ।
কান্দি কোমল প্ৰেমিক প্ৰাণ
গায়, - মমতাজ্ মোৰ পৰাণ
মমতাজ্ মোৰেই জান্ ।।
শুনি প্ৰেমিকৰ প্ৰেমৰ গান
সুকবিয়ে দিয়া অশ্ৰুৰ দান
গলি যায় কঠিন পাষাণ
পমি জাগে শিল পাষাণ
স্মৃতিভৰা তাজমহল নিচান
অশ্ৰু সৰে কবিৰ মহান
প্ৰেমৰ উজ্জ্বল চাহজাহান জান্ ।।
------------------------
আহ অ' ন জিলিকনি !!
জিলিকনি !!
আহ অ'ন জিলিকনি -
পোহৰাই তোলা এ ধৰণী ...
নুমোৱা (শাত) কৰা দুখৰে অগনি ।
নহলে যে হ'ব ছাই
- হায় ! হায় !! হায় !!!
পৃথিৱী শুৱনী
চিৰ নৱ জিলিকনি !
উৰুৱাই মৰু মৰতলৈ
শান্তিৰ কপোত কপোতী
দিয়া মেলি ডেউকাৰ ছাঁত
শান্তি
মুক্তি
প্ৰগতিৰ জিলিকনি -
অ' ন জিলিকনি !!
------------------------
আই মোৰ ভাৰতী জননী,
লখিমী দুখুনী ; -
ভাৰতবাসীৰ হৃদয়ৰ বাণী
মোৰ পৰাণৰ
মোৰ জীৱনৰ
চেনেহী গোসানী ! ...
সোণামুৱা সঁফুৰা মুখৰে কোলাত তোৰ,
উমলি পাওঁ সৰগৰ অমিয়া যেন মোৰ,
তেও কিয় নপৰে শত শত দুখৰ ওৰ ....
হেজাৰ দুখৰ ওৰ ?
পৰাণৰ আই
জীৱণৰ আই,
কিয়নো বন্দিনী ? ....
নিচলা আই অ' দেৱী স্বৰূপিনী
চেনেহ চিকুণী দেৱী, অসমী জননী
লখিমী দুখুনী মোৰ চেনেহী গোসানী
বিশাচে নি শুহি
ৰকত্ পিয়েহি, -
হিয়া তোৰ যায় জহি
ওৰে নিশা দিন ; -
সউ ধনৰে খকুৱা
জননীৰে তেজপিয়া
ৰকতৰে ৰঙচুৱা -
কৰে তোক অই ক্ষীণ । ...
পাবিনো মুকতি অসমী । কাহানি ?
--------------------
কাৰখানাৰে চিটিৰ হুমুনিয়া; -
কলৰ ঘৰ্ঘৰণি বুকু কঁপোৱা ;-
শুনি শুনি কাঁহৰ মাত কঠুৱা ; -
- কান্দো দুখীয়া বনুৱা ।
শুদা মজীয়াত অকলশৰীয়া
বিনায় কোলাত হিয়া লগৰীয়া,
পুৱাই লঘোণ, ভাত নাইকিয়া; -
- কান্দে দুখীয়া বনুৱা ।...
অসহ জীৱন উটি ভাহি যোৱা
ভগা ছিগা মানৱী আমঠু হিয়া
শ্ৰম কৰিও খাবলৈ নোহোৱা
আলই বিলই হোৱা হজুৱা,
- কান্দে দুখীয়া বনুৱা । ....
-----------------------
আগুৱাই বল আগুৱাই বল
আগুৱাই বল সমনীয়া !
হালোৱাৰ দল হজুৱাৰ দল
বনুৱাৰ দল অ'ৰণুৱা ! ....
অহৰহ জ্বলে হৃদয়ৰ দুখৰে অগনি
পুৰে দুখীৰ পেটত লঘোণত ভোকৰ পোৰণি
ছিগি ভাগি শত যুগৰ শিকলি ৰান্ধনি
ৰণ দুন্ধুভি বজাই যা যা আগুৱাই আগুৱা ।
------------------------
দুখীয়া কলিজা নিঙাৰি ল'ব,
টুপি টুপি তেজ শুঁহি শুঁহি পিব, -
ৰুকি ৰুকি মঙহ চোবাই খাব, -
কুৰুকি হাৰ কেইডালো চোবাব, -
হুচিয়াৰ ! হুচিয়াৰ !!
ধনী মহাজন !! জমিদাৰ !!
- হুচিয়াৰ ! হুচিয়াৰ !!
বিপ্লৱ পথেৰে যাত্ৰী আমি
সৰ্বৰাহেৰে মুক্তিকামী
চূৰ্ণ কৰিম আমি সংগ্ৰামী
দৰ্প ধনীৰ, - পণ আমাৰ !
- হুচিয়াৰ ! ..... হুচিয়াৰ !!
ধনী ! মহাজন !! জমিদাৰ !!!
- হুচিয়াৰ ! হুচিয়াৰ !!
শেষ যুদ্ধৰ আমি ৰণুৱা -
পৃথিৱীৰ হালোৱা বনুৱা
হ'ম বিজয়ী আমি দুখীয়া !....
ক'ত ৰবি ধনী এইবাৰ ?
- হুচিয়াৰ ! - হুচিয়াৰ !!
ধনী ! মহাজন !! জমিদাৰ !!!
- হুচিয়াৰ ! হুচিয়াৰ !!
----------------------
গৰীৱ হিয়াৰ অলেখ প্ৰদিপ জ্বালি
কৌটি দুখীয়াৰ তপত ৰুধিৰ ঢালি
পাতে ধনীয়ে দীপালি !
বাহু ব্যাথিতৰ হিয়াই হিয়াই
প্ৰলয় নাচন শিখাই শিখাই
তুলি দাৱানল দুখ উজ্জ্বলাই
উঠে বিপ্লব্ জ্বলি ; -
পাতে ধনীয়ে দীপালি !!
পীড়িতৰ জ্বালা জ্বলে অবিৰল
দহে চিৰকাল ব্যাথাৰে অনল
সেই অগনিত হই জল্ মল্
উঠে দালান উজলি ।
কৰি মষিমূৰ হৃদয়ৰ তাপ
আঁতৰাই শত শত অভিশাপ -
ছাই কৰে পৃথিৱীৰ মহাপাপ -
চিতাত ধনীকে তুলি
জাগে বিশ্ব মৰিশালি ।।....
---------------------
তেজৰ বোলেৰে লিখি জাম ইতিহাস ।
মছি যাম দীন সমাজৰ হীন পৰিহাস ।।
কত ছহীদৰ দুখৰ জীৱনী লিখা -
কত ব্যাথিতৰ বেদনাৰে ছবি অঁকা
পৃথিৱীৰ চিৰ মুকুতিৰ পথ ৰেখা -
ৰচি যাম বহু শোষিতৰ হা-হুতাশ ।।
ধৰণী কোলাত ৰঙা পোৱালৰে গুঁথি
কলিজা নিঙাৰি তেজৰ টুপিৰে মথি
- গঢ়ি যাম চিৰ সুখৰ সৰগ তুলি
জেউতিৰ নৱ জিলিকনি দিম মেলি ।।
গাম পীড়িতৰ চিৰ বিজয়ৰ গান
ফিৰাই আনিম দলিতৰ সন্মান
মৰা জগতৰ হৃদয়ত ঢালি প্ৰাণ
আনিম ধৰাত চিৰ শান্তিৰ আভাস ।।
(ওপৰৰ 'গঢ়ি যাম..... ' ৰ পৰা 'শান্তিৰ আভাস'ৰ ঠাইত ৰাভাৰ হাতে লিখা মূলত আছে -)
গঢ়ি যাম নৱ-জীৱনৰ নৱ-ৰবি
নৱ সমাজৰ নবীন সেউজী কবি ।
গাই যাম নৱ পৃথিৱীৰ জয়গান
ফিৰাই আনিম দলিতৰ সন্মান ।
নৱ মানৱত ছটিয়াম নৱ-প্ৰাণ
আনিম ধৰাত চিৰ শান্তিৰ আভাস ।।
(বৰ্হমপুৰ জেলত লিখা )
------------------------
নিমাতী কইনা অ' নিমাতী কইনা
চকুত তোমাৰ হাঁহি
ওঁঠত মাথোন বাণী বিহীনা
তুমি বানী বিহীনা ;
ফাগুন সমীৰে কেশ উৰুৱালে
চকুত জিলিক চৰে,
মন তোমাৰ উৰে ক'ৰবালে;
নিমুটেঙাৰ ফুলৰ বাচে
পৰাণ ওপচালে
চকু তোমাৰ সুদূৰ ধিয়াই নাচে
সুদূৰ ধিয়াই নাচে;
শাওণত যেবে মেঘে গুৰু গুৰু কৰে
আবেগে হিয়া উঠলে,
নীৰৱ ভাষা চকুৰে নিজৰি পৰে;
তোমাৰ চকুৰ নীৰৱ ভাষা
বেথাৰে উৱলি পৰা
তাতেই গঁথা মোৰ শত আশা
মোৰ শত আশা ।
(৭/৪/১৯৪৫, যোৰহাট)
Songs of Bishnu Prasad Rabha - Part 5
৫২) মচ্জিদ মীনাৰ ভেদি
৫৩) আহ অ' ন জিলিকনি
৫৪) আই মোৰ ভাৰতী জননী
৫৫) কাৰখানাৰে চিটিৰ হুমুনিয়া
৫৬) আগুৱাই বল আগুৱাই বল
৫৭) দুখীয়া কলিজা নিঙাৰি ল'ব
৫৮) গৰীব হিয়াৰ অলেখ প্ৰদীপ জ্বালি
৫৯) তেজৰ বোলেৰে লিখি জাম ইতিহাস
৬০) নিমাতী কইনা অ' নিমাতী কইনা
----------------------------
লুইতৰে পাৰৰে বালি চাপৰিৰে
ঝাউ-বন পাতে গায়
মলয়াৰ সতে ইনাই বিনাই
"তৰুণ নাই ! তৰুণ নাই ।
চেনেহী আইৰ সোণামুৱা ডেকা
তৰুণ ফুকন নাই ।।"
নীলাচলৰ চৰণতলৰ
শ্মশান বুকুৰ ছাই
সেই ছাইতে আছে লুকাই
তৰুণ কলিজাই
গোটেই দেশৰ তৰুণ দলৰ
তাতেই পাবা প্ৰাণ
সেই পৰাণৰ পৰশ লগাই
হোৱা শক্তিমান ।
আগবাঢ়া ভাই আগবাঢ়া ভাই
আমি যাওঁ আগুৱাই
আই অসমীৰ মুখ উজ্বলাম
আমি সবে গোটখাই
কুল্ কুলকৈ আজিও বই
ভৰলু লুইতে গায় ।
কোনেনো কয় তৰুণ বীৰ নাই
আজিও আছে জিয়াই ।
"অসমী প্ৰাণৰ গুপুত হিয়াত
তৰুণে অছে লুকাই ।।"
------------------------
মচ্জিদ মীনাৰ ভেদি
বয় ভকতিৰ নদী -
পুৱা ঊষা ফজৰ আজান্ ।
হিয়া মচ্জিদ ভৰি
প্ৰাণ জিউক সুঁৱৰি
তুলি সকৰুণ সুধা গান ; -
"হায় ! মমতাজ-জান্ -
হায় ্ মমতাজ-জান ্ -
কান্দে বাদচাহ চাহজাহান ।....
সেই কৰুণ বিননি শুনি
তোলে কঁপনি ধূলিৰ ধৰণী
হা হুমুনিয়াহৰ অগনি
উগাৰি জাগে শিল পাষাণ ।
সাৱটি লয় চাহজাহান্ ।...
আকোঁৱালি লৈ সেই পাষাণ ।
কান্দি কোমল প্ৰেমিক প্ৰাণ
গায়, - মমতাজ্ মোৰ পৰাণ
মমতাজ্ মোৰেই জান্ ।।
শুনি প্ৰেমিকৰ প্ৰেমৰ গান
সুকবিয়ে দিয়া অশ্ৰুৰ দান
গলি যায় কঠিন পাষাণ
পমি জাগে শিল পাষাণ
স্মৃতিভৰা তাজমহল নিচান
অশ্ৰু সৰে কবিৰ মহান
প্ৰেমৰ উজ্জ্বল চাহজাহান জান্ ।।
------------------------
আহ অ' ন জিলিকনি !!
জিলিকনি !!
আহ অ'ন জিলিকনি -
পোহৰাই তোলা এ ধৰণী ...
নুমোৱা (শাত) কৰা দুখৰে অগনি ।
নহলে যে হ'ব ছাই
- হায় ! হায় !! হায় !!!
পৃথিৱী শুৱনী
চিৰ নৱ জিলিকনি !
উৰুৱাই মৰু মৰতলৈ
শান্তিৰ কপোত কপোতী
দিয়া মেলি ডেউকাৰ ছাঁত
শান্তি
মুক্তি
প্ৰগতিৰ জিলিকনি -
অ' ন জিলিকনি !!
------------------------
আই মোৰ ভাৰতী জননী,
লখিমী দুখুনী ; -
ভাৰতবাসীৰ হৃদয়ৰ বাণী
মোৰ পৰাণৰ
মোৰ জীৱনৰ
চেনেহী গোসানী ! ...
সোণামুৱা সঁফুৰা মুখৰে কোলাত তোৰ,
উমলি পাওঁ সৰগৰ অমিয়া যেন মোৰ,
তেও কিয় নপৰে শত শত দুখৰ ওৰ ....
হেজাৰ দুখৰ ওৰ ?
পৰাণৰ আই
জীৱণৰ আই,
কিয়নো বন্দিনী ? ....
নিচলা আই অ' দেৱী স্বৰূপিনী
চেনেহ চিকুণী দেৱী, অসমী জননী
লখিমী দুখুনী মোৰ চেনেহী গোসানী
বিশাচে নি শুহি
ৰকত্ পিয়েহি, -
হিয়া তোৰ যায় জহি
ওৰে নিশা দিন ; -
সউ ধনৰে খকুৱা
জননীৰে তেজপিয়া
ৰকতৰে ৰঙচুৱা -
কৰে তোক অই ক্ষীণ । ...
পাবিনো মুকতি অসমী । কাহানি ?
--------------------
কাৰখানাৰে চিটিৰ হুমুনিয়া; -
কলৰ ঘৰ্ঘৰণি বুকু কঁপোৱা ;-
শুনি শুনি কাঁহৰ মাত কঠুৱা ; -
- কান্দো দুখীয়া বনুৱা ।
শুদা মজীয়াত অকলশৰীয়া
বিনায় কোলাত হিয়া লগৰীয়া,
পুৱাই লঘোণ, ভাত নাইকিয়া; -
- কান্দে দুখীয়া বনুৱা ।...
অসহ জীৱন উটি ভাহি যোৱা
ভগা ছিগা মানৱী আমঠু হিয়া
শ্ৰম কৰিও খাবলৈ নোহোৱা
আলই বিলই হোৱা হজুৱা,
- কান্দে দুখীয়া বনুৱা । ....
-----------------------
আগুৱাই বল আগুৱাই বল
আগুৱাই বল সমনীয়া !
হালোৱাৰ দল হজুৱাৰ দল
বনুৱাৰ দল অ'ৰণুৱা ! ....
অহৰহ জ্বলে হৃদয়ৰ দুখৰে অগনি
পুৰে দুখীৰ পেটত লঘোণত ভোকৰ পোৰণি
ছিগি ভাগি শত যুগৰ শিকলি ৰান্ধনি
ৰণ দুন্ধুভি বজাই যা যা আগুৱাই আগুৱা ।
------------------------
দুখীয়া কলিজা নিঙাৰি ল'ব,
টুপি টুপি তেজ শুঁহি শুঁহি পিব, -
ৰুকি ৰুকি মঙহ চোবাই খাব, -
কুৰুকি হাৰ কেইডালো চোবাব, -
হুচিয়াৰ ! হুচিয়াৰ !!
ধনী মহাজন !! জমিদাৰ !!
- হুচিয়াৰ ! হুচিয়াৰ !!
বিপ্লৱ পথেৰে যাত্ৰী আমি
সৰ্বৰাহেৰে মুক্তিকামী
চূৰ্ণ কৰিম আমি সংগ্ৰামী
দৰ্প ধনীৰ, - পণ আমাৰ !
- হুচিয়াৰ ! ..... হুচিয়াৰ !!
ধনী ! মহাজন !! জমিদাৰ !!!
- হুচিয়াৰ ! হুচিয়াৰ !!
শেষ যুদ্ধৰ আমি ৰণুৱা -
পৃথিৱীৰ হালোৱা বনুৱা
হ'ম বিজয়ী আমি দুখীয়া !....
ক'ত ৰবি ধনী এইবাৰ ?
- হুচিয়াৰ ! - হুচিয়াৰ !!
ধনী ! মহাজন !! জমিদাৰ !!!
- হুচিয়াৰ ! হুচিয়াৰ !!
----------------------
গৰীৱ হিয়াৰ অলেখ প্ৰদিপ জ্বালি
কৌটি দুখীয়াৰ তপত ৰুধিৰ ঢালি
পাতে ধনীয়ে দীপালি !
বাহু ব্যাথিতৰ হিয়াই হিয়াই
প্ৰলয় নাচন শিখাই শিখাই
তুলি দাৱানল দুখ উজ্জ্বলাই
উঠে বিপ্লব্ জ্বলি ; -
পাতে ধনীয়ে দীপালি !!
পীড়িতৰ জ্বালা জ্বলে অবিৰল
দহে চিৰকাল ব্যাথাৰে অনল
সেই অগনিত হই জল্ মল্
উঠে দালান উজলি ।
কৰি মষিমূৰ হৃদয়ৰ তাপ
আঁতৰাই শত শত অভিশাপ -
ছাই কৰে পৃথিৱীৰ মহাপাপ -
চিতাত ধনীকে তুলি
জাগে বিশ্ব মৰিশালি ।।....
---------------------
তেজৰ বোলেৰে লিখি জাম ইতিহাস ।
মছি যাম দীন সমাজৰ হীন পৰিহাস ।।
কত ছহীদৰ দুখৰ জীৱনী লিখা -
কত ব্যাথিতৰ বেদনাৰে ছবি অঁকা
পৃথিৱীৰ চিৰ মুকুতিৰ পথ ৰেখা -
ৰচি যাম বহু শোষিতৰ হা-হুতাশ ।।
ধৰণী কোলাত ৰঙা পোৱালৰে গুঁথি
কলিজা নিঙাৰি তেজৰ টুপিৰে মথি
- গঢ়ি যাম চিৰ সুখৰ সৰগ তুলি
জেউতিৰ নৱ জিলিকনি দিম মেলি ।।
গাম পীড়িতৰ চিৰ বিজয়ৰ গান
ফিৰাই আনিম দলিতৰ সন্মান
মৰা জগতৰ হৃদয়ত ঢালি প্ৰাণ
আনিম ধৰাত চিৰ শান্তিৰ আভাস ।।
(ওপৰৰ 'গঢ়ি যাম..... ' ৰ পৰা 'শান্তিৰ আভাস'ৰ ঠাইত ৰাভাৰ হাতে লিখা মূলত আছে -)
গঢ়ি যাম নৱ-জীৱনৰ নৱ-ৰবি
নৱ সমাজৰ নবীন সেউজী কবি ।
গাই যাম নৱ পৃথিৱীৰ জয়গান
ফিৰাই আনিম দলিতৰ সন্মান ।
নৱ মানৱত ছটিয়াম নৱ-প্ৰাণ
আনিম ধৰাত চিৰ শান্তিৰ আভাস ।।
(বৰ্হমপুৰ জেলত লিখা )
------------------------
নিমাতী কইনা অ' নিমাতী কইনা
চকুত তোমাৰ হাঁহি
ওঁঠত মাথোন বাণী বিহীনা
তুমি বানী বিহীনা ;
ফাগুন সমীৰে কেশ উৰুৱালে
চকুত জিলিক চৰে,
মন তোমাৰ উৰে ক'ৰবালে;
নিমুটেঙাৰ ফুলৰ বাচে
পৰাণ ওপচালে
চকু তোমাৰ সুদূৰ ধিয়াই নাচে
সুদূৰ ধিয়াই নাচে;
শাওণত যেবে মেঘে গুৰু গুৰু কৰে
আবেগে হিয়া উঠলে,
নীৰৱ ভাষা চকুৰে নিজৰি পৰে;
তোমাৰ চকুৰ নীৰৱ ভাষা
বেথাৰে উৱলি পৰা
তাতেই গঁথা মোৰ শত আশা
মোৰ শত আশা ।
(৭/৪/১৯৪৫, যোৰহাট)
Songs of Bishnu Prasad Rabha - Part 5
