Poems of Hiren Bhattacharya(হীৰেন ভট্টাচাৰ্যৰ কবিতা) - ৪৬

তোৰ কান্দোনৰ আচলেৰে ৰ'দ

কাৰো চোতালতে ৰ'দ নাই
চাৰিওফালে নিসন্ধি আৱৰবোৰৰ হেতওপৰা
গোমোঠা আকাশখনেৰে হুৰ-হুৰকৈ
                             একোজাক বৰষুণ পৰিছে
আকৌ সঅৰ পাই উঠিল এটা পুৰণি কবিতাৰ উপমা -
তোৰ কান্দোনৰ চিৰলি আঁচলেৰে ৰ'দ বিৰিঙিছে
এডৰা জিলমিল ঘাঁহৰ দৰে

নিয়ৰ গ'ৰকি

তোৰ জীপাল ওঁঠত মোৰো জিৰাবৰ মন গৈছে
ধানৰ ঠোৰত ভৰ দি পৰিছে আহিনৰ পৰো-নপৰো নিয়ৰ টোপাল
বতাহত উৰি আহিছে গছে-পাতে সঁজাল ফুলৰ বঢ়া-টুটা বনৰীয়া গোন্ধ
ব'ল সৰুমাই, নিয়ৰ গ'ৰকি ঘৰলৈ যাওঁ...

সপোনোতো মোৰ বাঢ়নি পানীৰ ঢৌ

তই মোৰ ভালপোৱাৰ সোঁৱৰণ
এলানি সৰাপাতৰ মাজেৰে দীঘল দি পৰিছে মেলানিৰ ৰ'দ
শাওণৰ গধূৰ ডাৱৰবোৰ মোৰ বুকুৰ পতাৰে নামি আহিছে
বৰষুণ হ'ব খুব, প্ৰচুৰ বৰষুণ -
শব্দৰ এন্ধাৰেৰে বৈ যাব দীঘল দিনৰ ভালপোৱা
সপোনতো মোৰ বাঢ়নি পানীৰ ঢৌ...

আইদেউৰ গালেমুখে ৰ'দ

আইদেৱে চুলি মেলইছে
এহাতে ফণীখন আৰু আনখন হাতত আৰ্চি -

ৰাতিপুৱাৰ ৰ'দকন পনিয়লি বেৰ লগাই আইদেউৰ মুখত পৰিছে
চিকুণ চৰাই এজাক নীলা কৰ্চিপি আকাশখনেৰে উৰি গৈছে

খোপাত পিন্ধিবলৈ ল'ৰি গৈ আইদেৱে
পদূলিমুখৰ পৰা ডালে সৈতে এপাহ নৰাতগৰ ছিঙি আনিছে

আইদেউৰ গালে-মুখে ৰ'দ পিছলি পৰিছে ...

তৰাৰ দৰে উজাগৰে

আহিনৰ আকাশেৰে বনৰীয়া হাঁহ এজাক উৰি আহিছে -
সিঁহতৰ কোবাল ডেউকাত হাবিয়লি মাত;
ডাৱৰৰ পিঠিত হাত থৈ এঙাই থকা বতাহজাকে উষহাহ সলাইছে
মই দুৱাৰ খুলি বাহিৰলৈ ওলাই আহিছোঁ -
গধূলি-আকাশৰ কোলাত একে কোবে চুবুৰিৰে কেইটামান তৰাই উমলিছে
সিঁহতৰ গাত কিংবদন্তিৰ জেউতি

তৰবোৰ ৰাতি নোশোৱে; সাাৰে থকা তৰা একো একোটা নক্ষত্ৰ
আজি ময়ো সাৰে থাকিম তৰাবোৰৰ লগতে,
তৰা থকাৰ দৰে উজাগৰে...

Poems of Hiren Bhattacharya (হীৰেন ভট্টাচাৰ্যৰ কবিতা - ৪৫)

মোৰ চকা লগা দুখন ভৰি

বৰষুণ পৰিছে । চ'তৰ মাটিৰ বুকুৰে ফুৰফুৰকৈ উৰি আহিছে
গান্ধ বিৰিণা আৰু বৰ-ইলাচিৰ গোন্ধ । সপোনৰ চোৰাং বাটেৰে
ডাৱৰ উবুৰি খাই পৰিছে তোৰ নিৰাই থোৱা চোতালখনত

ঢাপৰ মূৰত আমপুলি এটা ৰুবি নেকি, চজিনাজোপাৰ গাৰ কাষতে,
নৈৰ বেঁকা ভাঁজটোৰে জুৰ্‌জুৰকৈ চ'তৰ ওমলা বতাহ ব'লিছে,
কেঁচা হালধীয়া ৰ'দত হালি পৰিছে সেউজীয়া দলঘাঁহবোৰ -

মই তোৰ কাষলৈ ল'ৰি গৈ আছোঁ; চকা লগা মোৰ দুখন দীঘল ভৰি ...

তোৰ ঘাটত নাও চপাম

নাও মেলি দিছোঁ
একেকোবে গৈ তোৰ ঘাটত চপাম,
শেলুৱৈ ধৰা সেই ঘাটতে মোৰ নাওখনে শিয়া মেলিব -

নৈৰ ধৰণ-কৰণ মই ভালদৰেই জানো -
পানীত বুৰ দি মই অথালিয়ে পথালিয়ে সাঁতুৰিম,
উজাই সাঁতুৰিবলৈ বাউসীত মোৰ জোৰ নাই

বেলি পৰিবৰে হ'ল -
হাট-বাটৰ মানুহ ঘৰলৈ দিহাদিহি উভতিছে
মই একেৰাহে ন-পানী অহা নৈৰ সোঁতলৈ চাই আছোঁ -

পানী কাউৰীজনী বাৰে বাৰে ঘাটলৈ উৰা মাৰি আহিছে
নাৱে-তৰে আউলি-বাউলি বতাহ ব'লিছে ...

আহৰি নোহোৱা উদং গা

মই তোৰ কাষ পালোহি ।
তই মোৰ উঠন বয়সৰ কোমল ৰ'দ -
                                            সপোনৰ দুৱাৰত অঁকা কেঁচা হাতৰ নীলা চৰাই,
তোৰ লাজুকুৰীয়া চকুৰ চানেকীৰ মোৰ পথাৰৰ পলসুৱা মাটি
বোকাই পানীয়ে আহৰি নোহোৱা উদং গা -

মেটেকাৰ গোন্ধ লাগিছে মোৰ বুকুৰ সেউজীয়াখিনিত;
ডাৱৰে ধুমুহাই ৰূ-ৰূকৈ ভালপোৱাৰ তুঁহ--জুই জ্বলিছে ...

মাটি-পানীৰ হেতালি

তোৰ ধান-জৰা হাতৰ কুলাখনৰ আগেৰে চিটিকি পৰিছে দুপৰৰ ৰ'দ -
ছাঁ পাৰি  দিছে আবেলি বতাহে চোতালৰ থেৰেজুজোপাৰ চিকুণ তলত,
গধূলিৰ নিৰীহ কোলাত জিক্‌মিকাই আছে নিমাওমাও জোনাকীজাক,
মোৰ বুকুত তিনিসীৰ বোৱা মাটিয়ে পানিৰ লগত
                                       গা-ঢালি হেতালি খেলিছে ...

এটা লোক কবিতাৰ পাতনি

ওখ মেজাংকৰি গছবোৰৰ সিপাৰে শাওণৰ জোনটো ওলাইছে
ফট্‌ফটিয়া জোনাকে ডাৱৰৰ গাত পোহৰৰ হেঙুল কিংখাপ পিন্ধাইছে
কলহৰ মুখৰ বৰষুণজাকে আজি আন এটা বাট লৈছে,
                                    ডাৱৰে-এৰা আকাশ এতিয়া একেবাৰে মুকলি -
মোৰ আখৰ নোহোৱা সপোনে চকুমুদি টোপনি ভঙাৰ গান শুনিছে
গানৰ সুৰত শস্যবীজ সংবাহী সাৰুৱা মাটিৰ উৰু উৰু ডেউকা
শস্য, মানুহৰ হাতেগঢ়া প্ৰকৃতি, ৰ'দ বাতাহেৰে ভৰপুৰ ...

Poems of Hiren Bhattacharya (হীৰেন ভট্টাচাৰ্যৰ কবিতা - ৪৪)

মাটিৰ মাতৃভাষা

মাটিৰ মাতৃভাষা সেউজীয়া
মই বুটলি ফুৰিছোঁ গছলতা ধানৰ লাইজুলীয়া আখৰ
বোধৰ বৰ্ণমালাৰ ভিতৰ চ'ৰাৰ প্ৰতিটো সজাগ সূৰ্যোদয়
ৰ'দৰ চকুৰ পতাৰ নুম, আমলখি, শিলিখা আদি ঔষধি গছৰ ছাঁ -
দূৰূহ বাক্যৰ বুকুভৰা শস্যজল

ব'ল আমি গান শুনো, মাটিৰ মাতৰ সেউজীয়া ...

মই সপোনৰ কাষলৈ যাম

বতাহ, খুলি থৈছো ঘৰৰ দুৱাৰ খিৰিকী
তই উৰুৱাই লৈ নেযাবি মোৰ গাৰ নীলা কামিজ,
                           মেজত সজাই থোৱা ফুলথোপা -

তলে তলে তই বৰ এটা হৈ উঠিছ

চুই চাচোন মোৰ এবুকু-এডিঙি ভৰা ভালপোৱা
                                       আৰু দুটা চঞ্চল ভৰি

গছলতা পাৰ হৈ যাব খোজে দীঘল বাটেৰে
                                       মাটি-পানী য'ত টলমল সততে

মোৰ বুকুখনলৈ চা, ভালপোৱাৰ ৰং উৱলি যোৱা এটা মলিন ডাকবাকচ

খোলাই আছে বুকু, তঈ গান গা বতাহ, কোমল সেউজীয়া
                                        মই সপোনৰ কাষলৈ যাম -
                                        যাম বুলি কোন কাহানিৰে পৰা থিয় দি আছোঁ ...

লোৰ কাটি বৈ অহা চকুপানী

বনৰীয়া হাঁহৰ ডেউকাৰ উমাল বিছনাত শুই আছে মোৰ ভালপোৱা -
গায়ে-মুৰে হাত ফুৰাই দিছে ৰ'দৰ তলৰ উদং বতাহজাকে ।
সেমেকা চুলিৰ ভাঁজত হাবিতলীয়া  দুপাহ নিজান ফুলে
যেন নিচুকনি শুনিছে ।

নৈখনৰ সোঁতে আঁৰ-বেৰ নোহোৱা গানেৰে দুপাৰ ভাঙি খলকনি তুলিছে ।
মোৰ দুগালেৰে লোৰ কাটি বৈ আহিছে চকুপানী -
তোৰ বাৰীৰ তগৰজোপাৰ গা-ঘঁহাই দেও দি কেইটামান চৰাই উৰি গৈছে ।
দুৰৰ আকাশখনত চামিয়ানা তৰি দিছে এচপৰা অকলশৰীয়া ডাৱৰে ...

নৰানিৰ পৰা বুটলি অনা কাচিখন ...

তই উচাট মাৰি দলিয়াই দিয়া কাচিখন মই নৰানিৰ পৰা
বুটলি আনিছোঁ, ক'তো আচ এটাকে লগা নাই,
                                   নিয়ৰ পাই চক্‌চকাই আছে

চাওঁ, তোৰ বৰলে বিন্ধা ওঁঠদুখন বিৰিঙি আছেনে তেজ -

মাজ পথাৰৰ কৰৈজোপাৰ ছাঁত মনমৰা ল'ৰাটোৱে
একেটা দীঘল সুৰতে পেঁপা বাই আছে অকলশৰে

পেঁপাৰ পোনপটীয়া যদিও বৰ ঠুনুকা, অলপতে ভাঙি পৰে...

কবিতামুখৰ পানীযুঁৱলিত

বেলিটো ওলোৱা-সোমোৱা কৰি আছে
ৰোহপাতি আছে ডাৱৰবোৰ
নিৰহ-নিপানী মোৰ কলিজাৰ দুৱাৰদলি
তলমুৱা শস্যৰ দুহাতেৰে সেউজীয়া

বোকা-পানীৰ কোলাহলে মোক বাট আগচি ধৰিছে
এখিলা দুখহিলাকৈ কুঁহি মেলিছে গছৰ পাতে
দুচকুৰে মোৰ বৈ আহিছে এখন নিজান দীঘল নৈ

কবিতামুখৰ পানীযুঁৱলিত জিল্‌মিলাই আছে
তোৰ চপ্‌চপীয়া হাঁহিমুখ ...

Saturday sketch 27 - Fallen and imprisoned

A graphite drawing. hope it expresses what it intends to. Apologies for a hurried and uncleaned scan.

Poems of Hiren Bhattacharya (হীৰেন ভট্টাচাৰ্যৰ কবিতা - ৪৩)

ডালে পাতে হেঁপাহ

ফুলনিখনক তোক দিলোঁ, তোৰ হাতেৰেই
গাছ্বোৰ বাঢ়ক বছৰি, ডৱৰৰ লগেৰে ডালেপাতে দিয়ক উজান;
মই এতিয়া খন্তেক জিৰাম -
পুখুৰীপাৰৰ হেলচবোৰৰ ওপৰে জাকপাতি পখিলা উৰিছে
লাগী-কৰ্দৈজোপাৰ এন্ধাৰ পাতৰ আঁৰত হালিছে
                                    বেলিমাৰৰ হালধীয়া আবেলি ...

জুইছাই শব্দবোৰ

মোৰ চোতাল জুৰি ৰাতিপুৱাৰ কেঁচা ৰ'দ
মই এডাল দুডালকৈ বুটলি ফুৰিছোঁ পুখুৰীপাৰৰ সেউজীয়া ঢেঁকীয়া ।
কলমৌ হেলঞ্চি মুঠিতে লৈ, মই যেন চকু মুদি এতিয়াই তোৰ কাষ পামগৈ,
তোৰ উকা চাদৰখনৰ আহলে-বহলে উপচি পৰিছে মাটি-পানীৰ
জুইছাই শব্দবোৰ ...

হাচিমোলৈ মনত পেলাই

ৰাতি এটা থকাকৈ আমি ক'হিমালৈ গৈছিলো -
বাটৰ গছ-গছনিৰ সেইজীয়া প্ৰসাধনে আমাক উজ্জ্বল কৰি তুলিছিল ।
বেলি পৰাৰ পৰত আমি যেতিয়া ক'হিমা পালোগৈ, তেতিয়া
দহোবন সামৰি চহৰখন ঘৰৰ ভিতৰ সোমলগৈ ।
আমিও হোটেলতে ৰাতিটো কটালোঁ ।

ৰাতিপুৱা বহিৰত ৰ'দৰ উৎসৱ -
চহ'বি আৰু ইহ'বি নামেৰে লৰা এহাল মোক বিচাৰি আহিছে ।
সিহতৰ লগত কথা পাতি পাতি মই বাহিৰলৈ ওলাই গ'লো ।
বাটত সিঁহতে মোক কেইটামান আঙ্গামী গান শুনালে ।
গান শুনি শুনি মই কোনোবাখিনি পালোগৈ ।

মোৰ লৰালিৰ কুৱলীয়ে ঢকা ক'হিমা -
আবেলি পাহাৰ বগাই ঘৰলৈ উভতিছে গাঁৱৰ মানুহ, হো-হো, হো-হো
সাতামপুৰুষীয়া ঘৰমুৱা শান্ত শব্দ এটাৰ মুগ্ধ বিস্তাৰ

দুৰৰ পাহাৰখনলৈ চাই মোৰ হাচিমোলৈ মনত পৰিছে ...

গুৱাহাটীমুৱা ৰে'লখন এতিয়াই আহিব

আঘোন সোমাবৰ দিনচেৰেক হ'ল
পকাধানৰ গোন্ধে ঢাকি ধৰিছে পথাৰ -
হিম পৰিছে বতাহত ,
ময় ৰ'দাই থোৱা গলাবান্ধখন ডিঙিত মেৰিয়াই ৰৈ আছোঁ
খৰিকটীয়া ষ্টেচনৰ বৰানডাডোখৰত ।

হাতত দখিনহেঙেৰা হাটৰ একলহ নতুন গুৰ
আৰু তল-সুৰুকীয়া বাটটোৰ সৌ সিপাৰে
নিমাওমাও কোটোহাগুৰিৰ বুঢ়ী-গোঁসানীৰ দেৱালখন -
                               তলসৰা ফুল-বেলপাতে উপচি আছে চোতাল !

এতিয়াই আহিব গুৱহটীমুৱা ৰে'ল ...

মে-জি জুইৰ কুকুহা উৰিছে

আজিকালি ঠেটুৱে ধৰা জাৰ নপৰে । কুৱলীও ধুলিৰে ধোঁৱাৰে ধুঁৱলী ।
চুবুৰিয়ে চুবুৰীয়ে ভাগেৰে হাৰলিঘৰ সাজিছে । আজি উৰুকা ।
ৰাতিপুৱালৈ মে-জি জ্বলাব দোক্‌মোকালিতে । কাৰো চকুত টোপনি নাই,
ডাঁৰ দিয়া পূবৰ বেলিটোৱে থল-গ'ৰকি চাইছে -
                                      লাও-কোমোৰাৰ চাং পালেগৈ ৰ'দ,
ম'হযুঁজৰ নাচনিয়াৰ ছেও ফেৰপাতি বাজিছে দূৰত

বতাহত মে-জি জুইৰ কুকুহা উৰিছে ...

Poems of Hiren Bhattacharya (হীৰেন ভট্টাচাৰ্যৰ কবিতা) - ৪২

বতাহত বিহু

বতাহত বিহু লাগিছে -
নলঘাঁহৰ নিজানত মৌপিয়াজাকে গান শিকিছে

মোৰ তোলপাৰ তেজেৰে ধুই ল'লোঁ
শব্দ সৌৰভৰ এই মালাধাৰ ।

দুৰত মৃদঙৰ মাত
শালবনৰ আঁৰত এন্ধাৰে কাপোৰ সলাইছে ।
বনৰীয়া হাঁহজাকৰ ডেউকাত
শিমলুতুলাৰ আঁহ লাগি আহিছে ।

তোৰ বুকুৰ মাটিত শুই সপোন দেখিছোঁ -
ৰ'দৰ বাগিচাখনৰ লুণীয়া সোঁতেৰে মোৰ নাও গৈ আছে ...

টোকাৰিৰ তাঁৰ তিনিডাল

১)
বা-বলাই অহা বতাহৰ গাত গধূলিৰ শস্যঘ্ৰাণময় গানৰ গোন্ধ -
আজি মোৰ ভালপোৱাৰ খৰাং - কোলাত থাউকতে ডাৱৰ ভৰি পৰিছে,
উবুৰি খাই পৰিছে হালধীয়া, মদৰুৱা ৰংচঙীয়া চৰাই-চিৰিকটিবোৰ -
আহ ভাই, ঘৰুৱাকৈ এটা গান শুনাচোন, বহুদিন তোৰ গান শুনা নাই

২)
বাতকুৰি বাই, তোৰ খোলা খিৰিকিৰ ডেউকাত থমকি বহিছে ৰ'দ -
কাষৰ উদং গছজোপাৰ গাত জিলমিলাইছে আলাসৰ কোমল কুৱলী, বতাহত
ভঙামাতৰ গৌৰীপুৰীয়া গান, চোতালৰ পৰিপাটি ঘাঁহৰ বিছনাত
জু্‌ৰ্‌জুৰকৈ পৰিছে পৰীৰ গাৰ গোন্ধসনা ৰাতিপুৱাৰ শেৱালিজোপাৰ
উথপ্‌থপ ভালপোৱা

৩)
গাত এচেৰেঙা ৰ'দ সানি জাৰ-শোগোনা পৰ্বতখন এতিয়া শুইছে -
শুই থকা পৰ্বতৰ লালকাল বুকুত জক্‌মকাই ফুলিছে সুৰ্যমুখী ফুলবোৰ
আৰু, বুকুৰ কাষৰ শুকান নৈখনিৰ আঁঠুৱনি পানীত ঢলি পৰিছে
                                                              ভাগৰুৱা ভালপোৱা -
কি মন গ'ল জানো হঠাতে আকাশখনে খুলি পেলালে
                                                       আটাইবোৰ চৌখহিন সাজপাৰ,
ক'তো ডাৱৰৰ উমঘাম নাই, চকুৰ দীঘলী-বিলত নাই উজ্জ্বল ৰমধেনু,
আকাশ আজি মাথোন ভৰা-ডেউকাৰে নীলা তেনেই উৰুঙা
নৈয়ে পলসুৱা মাটিত মেলি দিছে গাৰ বলিচঁহীয়া চাদৰখন -
                                                 আঁচলত খিল্‌খিল শস্যকণাৰ ঢৌ ...

 ভালপোৱাৰ সোঁত

আকাশখনত ডাৱৰ ঘুমুটিয়াই ফুৰিছে
ক'তো পিয়াহৰ পানী এটোপা নাই

ইচাট্‌ বিচাট্‌ ডাৱৰবোৰ
ম'হঘুলিলৈ গৈ যেনিবা বোকাত লেও লৈ থাকিব

ক'লা ভোমোৰাটো উৰি সৌ পদুমনি বিলত পৰিছে
বতাহত পাহ-ভঙা পদুমৰ উতলা গোন্ধ -

এতিয়াই বৰষুণ আহিব
বিলৰ আটকীয়া পানীৰ ওপৰে জীপাল হৈ উঠিব
                                  থৈয়া নথৈয়া ডাৱৰবোৰ

বৰষুণত বৰ শুৱলা শুনি পথৰুৱা মাটিৰ মাত

মই দিৰাঙে সোৱণশিৰিয়ে উজাই যামগৈ
                                   মাটিয়ে পানীয়ে সিঁচৰতি সপোন

ভিতৰি ব'লিছে মোৰ অকাঁৰী ভালপোৱাৰ সোঁত ...

শব্দশস্যেৰে বৈ আহিছে আকাশ

কবিতা এটা শুনিবৰ মন গৈছে ।
পয়াৰ-লেছেৰিৰ সিপাৰে সৌ শব্দশস্যেৰে বৈ আহিছে বহল আকাশ -
সুৰৰ ৰামধেনুখনৰ সাতোটা পাহ ভাঙি এটোপ দুটোপকৈ বৰষুণ পৰিছে
কোনোবা ভদীয়া বীণত বাজিছে ভৰ বাৰিষাৰ গান -
বালিকা মেঘৰ চকুৰ চিঞাহীৰে চপ্‌চপীয়া কবিৰ কলম
জক্‌মকাই উঠিছে পাছবাৰীৰ তৰাপতীয়া আৰু দোৰোণফুলবোৰ ...

জীপাল ভৰিৰ ঘন আঙুলি

ভালপোৱাৰ ভৰানৈৰ দুয়োপাৰে আকৌ ধান গজি উঠিছে,
চকুলোৰ শিৰলুৰ ধান । পথাৰ যেনিবা নৈৰ ৰ'দ-ঘাই নিজান দেউকা -
মানুহৰ সংঘ-প্ৰতিভাৰ তেজ-ঘাম । ধানৰ পাতৰ সেউজীয়া সেমেকা ছাঁত
আজি মই তোৰ শুকান মুখৰ বিৰিঙি উঠা হাঁহিটো দেখি আহিছোঁ -
দলনিৰ পুণি-মেটেকাৰ দৰে জীপাল ভৰিৰ ঘন আঙুলি ...

Poems of Hiren Bhattacharya (হীৰেন ভট্টাচাৰ্যৰ কবিতা) - ৪১

উজাই আহিছে ৰ'দ

গুচি নাযাবি
তই গ'লেগৈ মই বৰ অকলশৰীয়া
শব্দগোন্ধেৰে উতলা তোৰ ফিৰ্‌ফিৰীয়া আঁচল
ৰমক্‌জমক ভালপোৱাৰ হাতবাউলি -

নৈখনৰ পলসুৱা দুপাৰে সৰিয়হ ফুলিছে
শস্যৰ দলিচাৰে উজাই আহিছে ৰ'দ -

উজাৰি বৰষুণ

নৈৰ পানী বাঢ়িছে । চপৰা চপৰে খহিছে থিয় গড়া
তই মোৰ মাটি-পানীৰ বৰ্ণময় মাত ।
চতীয়না তলৰ সুবিশাল এন্ধাৰেৰে আকাশ নামি আহিছে ...
হাতত স্বপ্নকুম্ভ, শিপাত উজাৰি বৰষুণ ...

এটা গানৰ প্ৰস্তাৱনা

দুপৰৰ ছাঁ গৰকি চিনাকি সুৰ এটা উৰি আহিছে
আঁহতৰ পাতত বৰষুণ, শুকাই-খীণাই নোহোৱা হোৱা
                                 লিক্‌লিকীয়া তৰাং নৈখনে
মন ঢালি তাহানিৰ গান গাইছে, খেতিবাতিৰ খুটি-নাটি সুৰেৰে
মাটি যে তেনেই নিমাখিত, মৰমতে মৰিব পাৰে !
                                 মাটিৰ বুকুত বিৰিঙি উঠিছে
আলতীয়া কেঁচা গোন্ধ, ভালপোৱাৰ দীঘল উশাহ -
সিপাৰে বকুল সৰা গধূলি আকাশৰ চালুকীয়া তৰাবোৰ ...

শান্ত-শব্দাৱলী

অকপট চকুপানীৰেই শস্যৰ সপোন । মোৰ বোধৰ গভীৰত
আদিম শিপাৰ আশ্বাস । বুকুৰ জটিল ঘাট-অঘাটেৰে নদ-নদী নামি আহে
দৃশ্যৰ সিপাৰে মোৰ প্ৰিয় নাৰী ; দুখৰ ডেউকাৰে ঢকা প্ৰতিভাৰ শিহৰণ ।
সংগ্ৰহৰ দুৱাৰডলিত শস্যৰ আখৰ । স্পৰ্শাতুৰ ভিতৰ চ'ৰাৰ শান্ত-শব্দাৱলী

ছনপৰা গান

শব্দশোকত মনমৰা গাছলতা । তই মোৰ এটোপাল বৰষুণ -
বৰ্ণময় ডাৱৰৰ কান্দোন । বাঢ়হি আহে বেগবান শিপাৰ উদগ্ৰীব তীব্ৰতা ।
তই মোৰ উজান নাৱৰ গুৰিব'ঠা, উতল পিঠিৰ ধাৰাষাৰ ৰা'দ
পাৰভঙা সোঁতৰ গুম্‌গুমনি, গাঁও-ভূই অনাদি দেশ-দেশান্ত আৰু মোৰ ছনপৰা গান ...

Poems of Hiren Bhattacharya (হীৰেন ভট্টাচাৰ্যৰ কবিতা) - ৪০

কবিতা তিন টুকুৰা

(১)

পথাৰ জুৰি ধান জীয়ৰীৰ মুকলি চাদৰ

তাইৰ  দুচকুত বৰষুণৰ সপোন, ওঁঠত ভালপোৱা

আৰু কলমৌলতীয়া কোমল আঙুলিত উলহমালহৰ কঠীয়াতলী

কঠীয়াডোখৰে ক'লে বৰষুণক; মোক পানীৰে তিয়াই দে ...

(২)

পিয়াহত ডিঙি শুকাই কাঠ হৈ গৈছে

ইয়াতে খন্তেক ৰচোন, গান এটাৰে তিয়াই লওঁ জিভা

কথাষাৰ কৈয়েই নৈখনে গান গাবলৈ ল'লে -

বনৰীয়া হাঁহজাক জাকিমাৰি আকাশ পালেগৈ জোনাক ৰাতি,

নৈয়ে জোনাকে সাবটা সাবটি, সিঁহতৰ বহুদিনীয়া বন্ধুত্ব 

(৩)

ৰাতি ভালেমান হ'ল । হালি-জালি থকা গছজোপাক বতাহে ক'লে -

চাওঁ, ডালপাত পাৰি দে, মই তোৰ কোলাত শুম ।

মোৰ বুকুৰ তলেৰে বাঢ়ি আহিছে ধুমুহাৰ অস্থিৰতা,

ময়ো সুদীৰ্ঘ বিষাদ লৈ এডিঙি পানীত হেৰাই যাম এদিন -

আজি ৰাতি মাথোন তোৰ কথাকে ভাবিম ...

ভাষা বন্ধন

তই মোৰ চকু চল্‌চলীয়া শস্যাবলীৰ প্ৰসাৰিত প্ৰাৰ্থনা ।

তোৰ দুগালে চকুপানীৰ দৰে বাগৰে মোৰ ভাষাৰ সৰলতা ;

বনৰীয়া হাঁহৰ উথপ্ থপ ডেউকাৰ ৰামধেনুৰ স্পৰ্শ ।

মই একেথিৰে ভাষাৰ শিপাডাললৈ চাই আছিলো

কোনোবাই মোক সুঠাম গছজোপালৈ আঙুলিয়াই দিলে ...

ব'ল কদমৰ তললৈ

কদম ফুলিছে । ব'ল কদমৰ তললৈ ব'ল । গছেপাতে

সুন্দৰ কদমৰ চনকাডালত কালি ৰাতিৰ বৰষুণৰ চিন ।

কোনোবাই ভালপোৱাৰ গান গাইছিল;

কদম সঁচকৈয়ে সুকণ্ঠ সুগ্ৰীব, গোন্ধৰ সঁফুৰা ।

ডাউক-দৰিক আৰু পুখুৰীয়া মাছৰ খলকনি উঠে পূৰ্ণিমা ৰাতি -

বাঁহবাৰী, বেতেৰীৰে ব-বলাই বতাহ আহে,

বতাহত মৌ নেদেখে কোনেও ।

ব'ল কদমৰ তললৈ ...

সোঁৱৰণৰ গছলতা

(বেহেলা বজোৱা মহেশ শইকীয়াৰ হাতত)

সোঁৱৰণৰ গছলতাৰ উজ্জ্বলতা বাঢ়ি আহিছে

ডালেপাতে সূৰ্যোদয়ৰ মহাৰ্ঘ স্পৰ্শ

মোৰ মনমৰা তানপুৰাটোৰ ধূলিয়ৰি তাঁৰকিডালত পাহৰা গান ...

বৰষুণৰ পদ্যদুষাৰি

গধুৰ দাৱৰ চপৰা নামি অহাৰ লগে লগেই আৰম্ভ হ'ল বৰষুণ

মোৰ আঁত হেৰোৱা শব্দমালাৰ দুকাষে ডেউকা গ'জি উঠিছে,

বতাহত তিতিছে বুৰিছে গছ-গছনিৰ ৰেণুময় ছাঁ -

গোমোঠা চহৰখনৰ শেঁতা পৰা দুচকুত এৰাধৰাকৈ বিজুলী চমকিছে

Kokadeuta aaru naatilora ( ককাদেউতা আৰু নাতিল'ৰা) - Laksminath Bezbaruah

We are uploading our first PDF book  Kokadeuta aaru Naatilora ( ককাদেউতা আৰু নাতিল'ৰা) written by Sahityarathi Laksminath Bezbaruah. Follow link below to view PDF book.

VIEW PDF HERE

Saturday sketch 26 - The last leap

I sketched out this drawing on a print paper and then traced it on light pad using microns. Light to medium wash was added on line drawing.

Drawing Tutorial 025 - Basics(Part - 3) - Tonal values

Tone, as a drawing term, is the degree of lightness or darkness in an area of the drawing. When light falls on any object, light is reflected by the object depending on its surface. Depending upon the position of observer and light source, some areas of the object shall be bright and some will be in shadow. Also, there will be some area which will seem to be balanced i.e. not too bright and not too dark. Taking in terms of tone, a bright area will be referred as highlight, balanced lighting will be referred to as mid-tone and dark area as shadow.

Poems of Hiren bhattacharya (হীৰেন ভট্টাচাৰ্যৰ কবিতা) - ৩৯

মহুৰা-ফুৰোৱা মাত যেন শুৱলা

বাৰুদে বিস্ফোৰণে জৰ্জৰ সীমাহীন স্বদেশ মোৰ
মই ভিতৰি বিচাৰি ফুৰিছোঁ
মহুৰা-ফুৰোৱা মাত যেন শুৱলা মোৰ আইৰ মাত্ৰ উঁহ,

মোৰ গানৰ বহল চোতালখনৰ পৰা হঠাতে আঁতৰি গ'ল ৰ'দ -

নিৰাই থৈছো ঘাঁহ-বন, চেঁচুক চোতল মোৰ চৌচিৰ কৰক ৰ'দে
গ'জি উঠক অব্যৰ্থ ঔষধি শতমূল -

সোঁৱৰণ আগচি মাতৰ চৰায়ে মাতক শুশ্ৰূষাৰ এষাৰ
                                     শস্যমুখেৰে বাঢ়ি আহক দোকোলটকা জীৱন ...

ছাতি-ফুটি কৰি আছে ডাৱৰ

আকাশত গান নাই, জুই -ছাই খৰাং বতৰ -
সৰল চৰাইবোৰ গছৰ ডালত থৰ হৈ নিমাতে বহি আছে
পিয়াহত ছাতি-ফুটি কৰি থকা শুকান ডাৱৰবোৰ
পুৰণি কিতাপৰ পাতৰ দৰে উঁৱলি গৈছে
পাছবাৰীত ম'লিয়াই থকা আমকিডালৰো পাত-চোত নাই
সৰি পৰিছে মুজুৰা কলিবোৰ
                                         বতাহত বিনাইছে বিষাদ
মই যেন সৰগ পৰা মানুহটো -
সমুখত শস্যঘ্ৰাণহীন এখন পথাৰ ...

ভালপোৱাৰ কঠীয়া

চকুৰ পানীৰে বাঢ়ি আহে শিপা । ভালপোৱাৰ এমুঠি কঠীয়া । মানুহৰ
উজ্জ্বল ৰাতিপুৱ, তোক পাহৰি গ'লে মই হেৰাই যাম, হেৰাই যাব
মোৰ অজস্ৰ বৰ্ণমালা, গানৰ ক'লি, ধানৰ পথাৰ, জাৰৰ ৰ'দৰ লৰা-ধপৰা,
চ'তৰ বা-মাৰলি, ব'হাগৰ ধুমুহা -

কন্দোনৰ দৰে লাহে লাহে বতাহ বলিছে,
মোৰ দুচকুৰে বৈ আহিছে দুকুল ওপচা পানী ...

সোঁৱৰণৰ চোতালভৰা জোনাক

মোৰ সোঁৱৰণৰ চোতালভৰা ফট্‌ফটীয়া জোনাক -
এজোপা সিজোপাকৈ গছৰ তলে তলে মানুহবোৰে গান গাইছে ।
নাচে-গানে নাঙলৰ মুঠিয়ে -ফালে আটাইখনতে উভৈনদী ভালপোৱা,
বৰষুণত অজান্তি ফুলৰ ৰমক্‌জমক্‌ কতনা পাহি । গধূলি কুলিচৰাইৰ
কু-কু মাতৰ লুকাভাকু ।

নিম-আঁহতৰ ডালে-পাতে নিস্তব্ধতাৰ তীব্ৰ দুচকু ...

গছ-লতা-পাতৰ শব্দ

পৰ্বতে পৰ্বতে বগাই আহিছে নৈখন । দুকাষে
সেউজীয়া জুমখেতি । ধানৰ সৰল পাতে পাতে চকুপানীৰ
কুলুকুলু মাত । কোন কাহনিৰে সোঁৱৰণ ।
লাহী বতাহে ৰ'দৰ সতে ঢৌ খেলিছে আৰু ডাৱৰে বৰষুণে
বুটলি আনিছে গছ-লতা-পাতৰ শব্দ ।

পাত সলাই পাকৰিজোপা একেবাৰে নতুন হৈ পৰিছে
নতুন পাতৰ আঁৰত লুকাই কুলিচৰাইটোৱে বিননি জুৰি মাতিছে ...

Poems of Hiren Bhattacharya (হীৰেন ভট্টাচাৰ্যৰ কবিতা) - ৩৮

শব্দবোৰ সলনি হৈ গৈছে

মোৰ বুকুৰ মেজত
কেইটামান পুৰনি চিনাকী শব্দ নিজানে পৰি আছে -
অভিধানৰ অৰ্থ সিঁহতৰ গাত বীন্দু বিসৰ্গও নাই,
সলনি হওঁতে নউন হৈ পৰিছে সিঁহতৰ মুখ
হেৰাই গৈছে সেই তুমি-তামা চিনাকী;

পুৰণি আঁহত জোপাৰ পাতত অনতি-অতীতৰ অকপট ছাঁ -
সলনি হৈ গৈছে শব্দবোৰ, লুপ্তপ্ৰায় শব্দবোৰ
এতিয়া এটা এটাকৈ ঘাই বাটলৈ ওলাই আহিছে

সিঁহতৰ শৰীৰ জুৰি আষাঢ়-শাওণৰ বৰষুণ ...

মাটি গোঁসানীৰ মুখ

দুপৰ গৈ গধূলি হ'ল -
আকাশটিলাৰ বাগিচাখনত এথুপি তৰাই ভুমুকিয়াইছে,
মোৰ গোঁসানী-সজা হাতৰ মাটি এতিয়াও শুকুৱা নাই,
কুৱলীয়ে ঢাকি ধৰিছে আধা-গঢ়া গোঁসানীৰ মুখ;

নিয়ৰ পৰিছে চোতালৰ ক'লা তুলসীজোপাত ...

নতুন ধানৰ গোন্ধ

(অনা-বতাহত লৰে থুৰিপাত)

গধূলি হৈ আহিল
বেলিয়ে ঠেং মেলিছে -
পথাৰ ঢাকি থকা চৰাইবোৰ
মাদৈ-মদাৰৰ আগেৰে
ঘৰমুৱা হ'ল

ধান চপাই
তয়ো চাগৈ জুৰুলি ঘামেৰে
ইমান পৰে ঘৰ পালিগৈ -

বতাহত নতুন ধানৰ গোন্ধ ...

মানুহৰ বুকুৰ ঢৌ

কথাবোৰ মোৰ খুব নিজৰকৈ ক'বৰ মন গৈছে । বৰ নিজৰকৈ,
দুগালেৰে বৈ অহা চকুপানীৰ দৰে । তৰাবছা বুকুৰ এন্ধাৰত
বগুৱা বাই ফুৰিছে বৰেগঞা এই অজান্তি শব্দবোৰ;
মই কাগজ-কলম যতনাই ল'লো, যদি এষাৰো বুটলিব পাৰোঁ;
মানুহৰ বুকুত ইমান ঢৌ, ইমান সৰ্বজনীন মানুহৰ বুকু -
শস্যবান মাটিলৈ চাই মই মূৰ  দোঁৱাই ৰ'লো ...

জোনাকী পংক্তিমালা

১
ওঁঠৰ পৰা গানলৈ, ফুলৰ পৰা গোন্ধলৈ
চকুলোৰ পাৰঘাটেৰে তুমি মোক লৈ গ'লা ধানৰ উমাল পথাৰখনলৈ

২
ভালপোৱাতকৈ সেউজীয়া আৰু একো নাই ।
তোমাৰ বুকুত হেন্দোলি আছোহি
                              পৃথিৱীৰ গোটেইখিনি সেউজীয়া ... ...

৩
মোৰ চহা পিঠিত ৰ'দ-বৰষুণ, কলিজাত ধানৰ কঠীয়া
থিত্‌-গৰকি বিচাৰি পালো সীৰলুৰ শিৰে শিৰে বৈ যোৱা
চকুলোৰ তলসোঁতা নৈ ...

৪
শাওণৰ বৰষুণজাকে পানীৰে ভৰাই দিছেহি মোৰ বুকুৰ পথাৰ -
                                       কুমলীয়া ধানৰ শিপাই খামুচি ধৰিছে মাটি ... ...

৫
অ'নিঠুৰ, তোলৈ থৈ গ'লো মোৰ এই দেহ-ভোগজৰা
তোৰ মলঙা ওঁঠৰ যদি জেউতি চৰে

৬
মোক দোতৰা সাজি বজাবা । মই বাজি উঠিম তোমাৰ হাতেৰে ।
চৌদিশে বৈ যাব গানৰ সুৰভি ।

৭
তুমি আগবঢ়াই দিয়া তোমাৰ সেউজীয়া হাত -
                                 মই শস্যৰ প্ৰতিমা গঢ়োঁ ... ...

৮
তুমি শস্যৰ দুচকুৰে বৈ অহা মোৰ কলং-কপিলী -
                        গধূলি বতাহত ধূলি-বালিৰ সেমেকা গোন্ধ ... ...

৯
ধুমুহা ডাৱৰে ছউনি পাতিছে -
                তুমি আগুৰি থাকিবা মোৰ ভৰপক ৰুপহী পথাৰ ...

১০
কাঁইট যিমানে কঠুৱা ফুলৰ জেউতি সিমান চৰে
মোৰ ভালপোৱাৰ সতিনীঅঁহীয়া কোঁহে কোঁহে
জাকিমাৰি উঠে এজোলোকা তেজ

১১
মুখ-আন্ধাৰ গধূলি
পাঁজীসেৰীয়া তোৰ দহোটা আঙুলি
মোৰ পদুলিত সাঁজৰ সলিতা হৈ জ্বলিছে ...

১২
মোক লটৰলিৰ ধেমালিয়ে লগ এৰা নাই
ভৰা নৈত জাপ দি আকৌ এবাৰ পানীৰ তলি চুই আহিব খুজিছোঁ ...

১৩
বাৰিষাৰ নৈ যেন আইদেওৰ বন্ধিব নজনা চুলি -
ধ্বনিময় বতাহত অস্থিৰ গছ-গছনি, ভাষাৰ সেউজীয়া সুন্দৰ শৰীৰ ...

১৪
তই মোৰ শিৰলু ফালি গৈ থকা অবাধ লাঙল -
                                        নিয়াৰি-চিকুণ লোৰ ফাল ...

১৫
মোক সুঁৱৰি নৈৰ দাঁতিত এজোপা বাঁহ ৰুবি
নৈলৈ হালি গৈ সেউজীয়া বাহজোপাই তোক বাৰিষা-খৰালিয়ে
                                       বৈ যোৱা সোঁতৰ গান শুনাব ...

১৬
ভালপোৱা মোৰ মুঠিখোলা হাতৰ একাঁজলি বগা ধক্‌ধকীয়া আখৈ -
চাৰিওফালে সিঁচৰিত হৈ আছে ...

১৭
দুখে দহো আঙুলিৰে চকুলো টোকে -
মোৰ নিমাত হাতৰ তলুৱাত গজি'উঠিছে এজোপা গছ;
ডালে-পাতে সেউজীয়া চকুৰ ঠাৰেৰে বাঢ়ি অহা গছজোপাৰ
গোটেই গাতে বতাহ -
শিপাৰ পৰা পাতলৈকে, পাতৰ পৰা আকাশ ...

১৮
জীপাল মাটিত দ-কৈ শিপাব ধানে
মোৰ ভৰিৰ পতাৰে এটোপ-দুটোপকৈ তেজ বিৰিঙিছে ...

১৯
এডাল তাঁৰ চুলেই যেনেকৈ বাজি উঠে গোটেই বীণখন
তেনেকৈ বাজিছে মোৰ ভালপোৱাৰ বিষাদ ...

২০
তই মোৰ সোঁৱৰণ -
সপোনৰ শিতানৰ এপাহ নিজান গোলাপ,
              ৰাতিপুৱাৰ চোতালৰ ধাননি চুই অহা এচেৰেঙা ৰ'দ ...
           
২১
আকৌ খিল্‌খিলাই উঠিছে ধানবোৰ
এবেলা ৰ'দত, এবেলা বতাহত হালিছে-জালিছে -
ধান মোৰ, মৰোঁ-জীঁও তেজ-পানী-বতাহ,
গোটেই গাতে শিপাই আছে ...

২২
তই মোৰ ধানৰ সেইজীয়া পথাৰ, বোকাপানীৰ সেউজীয়া শিহৰণ ...

২৩
তোৰ বুকুৰ বাওঁকাষেই চপাই থৈছ ভালপোৱাৰ নাওখন -
পাল তৰি মেলি দে; তেজৰ ঢৌ ভাঙি জয় কৰি আহক পৃথিৱী ...

২৪
ভালপোৱা মোৰ দীঘে-বাণীয়ে সিঁচৰিত হৈ আছে পৃথিৱীৰ ইমূৰ-সিমূৰ ...

২৫
ভালপোৱা হেৰুৱাই মানুহ বৰ অকলশৰীয়া -
তই মোৰ কাষ চাপি ভালপোৱাৰ এষাৰি গান শুনাই যা,
ঘাঁহৰ দৰে সহজ সেউজীয়া ...

২৬
মোৰ সোঁভৰিয়ে উমান নেপায় বাঁওটো ভৰি কলৈ গৈ আছে
এনেকৈ গৈ গৈয়েই তোৰ কাষলৈ আকৌ উভতি অহা ;
তই মোৰ ব-ছেৰা জীৱনৰ ঢৌ-লগা গান ...

২৭
তই মোৰ পাতসৰা গছৰ থুনুক-থানাক্‌ কুহিপাত,
                                উশাহ সলাবৰ ফুৰ্‌ফুৰীয়া এছাটি বতাহ ...

২৮
থৌকি বাথৌ জীৱনৰ সোঁতে ঢৌৱাই দিয়ক
মোৰ একৌয়া বোটলা শব্দৰ কবিতা - নাহৰো নেলাগে, তগৰো নেলাগে,
আইদেৱে ব কি ফুল বিচাৰে, পাৰিজাত যে পাবলৈ নাই ...

২৯
তোৰ ফুল বোটলা হাতখন দে, সুঙি চাওঁ -
ৰাতিপুৱাৰে ফুলৰ গোন্ধ তোৰ হাতৰ তলুৱাত গধূলিলৈকে
মল্‌মলাই আছে ...

৩০
মন, মেলি দে তোৰ দুৱাৰ, শুনো সপোনৰ গান -
মোৰ হাতত কানপাতি নিজানে পৰি আছে এমুঠি ধানৰ লেছেৰি

৩১
মোৰ চহাই থোৱা পথাৰত ভুঁই-লখিমীৰ ভৰিৰ খোজ পৰিছে -
সপোনৰ ডাৱৰে কঢ়িয়াই আনিছে বৰষুণ, বাউল বতাহত
                        তিতিছে বুৰিছে ধান-জীয়ৰীৰ সেউজীয়া কেছ-বচা ৰিহাখন ...

৩২
মোৰ একাষে নৈ, একাষে পথাৰ -
কান্দোন উতলা বুকুৰ দুকাষে নৈয়ে-পথাৰে সমানে ঢৌ খেলিছে
                                কোনে আগে ঘাই চুই আহিব পাৰে ...

৩৩
ডাৱৰে গাজিছে, চাক ভাঙি বৰষুণ আহিব । দুদিনতে বাঢ়ি উঠিব নৈ-বিল ।
পথাৰখনৰ শুকান জিভাত লাগিব বাঢ়নী পানীৰ সোঁতৰ সোৱাদ ...

৩৪
কোনোবাই মোৰ বুকুখনি খন্দি চাইছে । গছ-লতাই কুঁহিপাত মেলিছে -
কলিজাৰ সাঁকোখনৰ সিমূৰে একো-কোহালি পীঁপাৰ মাতে
                                                  থৌকি-বাথৌ কৰিছে ...

৩৫
তই মোক কান্দি কন্দুৱালি
মোৰ অফলা পথাৰ তোৰ চকুলোৰ শস্যময়
তোৰ চুমাৰ তিতিকি সোৱাদ মোৰ পিছল দুখন ওঁঠত ...

৩৬
মোৰ টোপনিৰ শিতানত সাৰে আছে প্ৰাণময় শস্যবীজ
ধূলি-বালি মলিন নিসৰ্গৰ শৰীৰ-অশৰীৰে কঠিন জাগৰণ ...

৩৭
মোৰ খৰাং বুকুত গাজি গুমৰি আছে গৰ্ভৱতী শস্যমালা
ক'তো বিষাদৰ চিন নাই, তেজৰ সোঁতে-ওভটনিয়ে
উৎসৱৰ যো-জা চলিছে
মোৰ নিৰীহ হাতত শেলুৱৈ ধৰা পুৰণি বাহীঁটো ৰৈ-ৰৈ বাজিছে ...

৩৮
সোঁৱৰণ মোৰ -
আইদেউৰ পুখুৰীৰ হালি থকা নল-খাগৰি, আবেলি বতাহৰ তৎপৰ ছাঁ ...

৩৯
তই মোৰ মৰুভুমিৰ এপলক ৰামধেনু, উতলা বতাহত শস্যকণাৰ গোন্ধ ...

৪০
অ'মোৰ সুন্দৰ বন্ধুবোৰ, নিজান ওঁঠত মোৰ গুজি দি যা একোঁহা শব্দ,
এঙামুৰি দি উঠক ধানৰ পথাৰ

৪১
তোৰ লখিমী চপোৱা হাতেৰে মোকো বুটলি ল'বি
ডালেপাতে শিপাৰে গোটেই মানুহটোকে -
                                 মই গুণ্‌গুণাই থাকিম তোৰ ওঁঠ দুখনত ...
৪২
পিয়াহত মোৰ কলিজাৰ আঁত শুকাই গৈছে
তই চৰাইবাহী বতাহত ৰুমাল জোকাৰি ঠাৰে-চিয়াঁৰে বাট দেখুৱাবি ...
তই সুঁহুৰিটো মাৰি পোনেই পানী-অনা ঘাট পামগৈ

৪৩
মোৰ অসুখৰ নিজানত তই নিদানৰ আখৰময় সেউজীয়া ডালপাত;
দীপ্তিময় বন্ধুত্বৰ উমাল উপস্থিতি । অসুখ মোৰ যুৰীয়া,
দুখ-বিষাদৰ মাটি চহাই সপোনৰ মাজলৈ গুচি যায় ।
সপোন মোৰ মাঘী সৰিয়হৰ সোনৰ পথাৰ ...

Poems of Hiren Bhattacharya (হীৰেন ভট্টাচাৰ্যৰ কবিতা) - ৩৭

কবিতাৰ অভিঘাত

শিপাডাল তলে তলে গৈ কোনোবাখিনি পালেগৈ । শিলুৱা মাটিও হেলাৰঙে
পৰ হৈ গ'ল । কিংবদন্তিৰ দুৱাৰ ঢকিয়াই এতিয়া মোৰ বুকুত ছট্ ফটাই আছে সোঁৱৰণ ।
মোৰ গাত গা থৈ মেলি দিছে ভাগৰুৱা ডেউকা ।

নৈ-বিল অন্দোলিত প্ৰকৃতি-শব্দমালাৰ কোনোবা নিজান বিছনাত
হেৰোৱা শব্দ-সুঁৱৰি অথালি-পথালিকৈ শুই আছে -
মোৰ ভিতৰে ভিতৰে বৈ থকা ভাষাৰ দ্ৰাঘিমা; ভালপোৱাৰ দেশ-দেশান্তৰ ...

গানৰ পাঁচোটা ঘৰ

তৰাৰে ভৰি পৰিছে আকাশ
এচপৰা ধূলিয়ৰি ডাৱৰে
তাৰ কামিজটো সলাই নতুন চাই এটা পিন্ধি ল'লে
আৰু বুকুৰ চিক্‌চিকীয়া বুতামৰ পাঁচোটা ঘৰত আঙুলি বুলাই
                                  গুণ্‌গুণাই গান গাবলৈ ধৰিলে -

ঢাপৰ চতিয়নাৰ গোন্ধে গোটেই বাটটো আৱৰি ধৰিছে

এটা আধৰুৱা কবিতা

(মোৰ তুঁহ-জুই বুকুৰ সপোন : ধান দাবলৈ সৰুমাই আহিছে -
হাতৰ লাচতে চপাই যাবহি দুখনকৈ পথাৰৰ ধান)


এইবাৰ ধানৰ বিয়ন নহ'ল । শোকে খুন্দা মাৰি ধৰে । বতাহে
ৰি-ৰিয়াই থকা নাই ধাননিৰ সেমেকা বুকু । আঁঠুৱনি নৈখনো
আমনি-জিমনিকৈ পৰি আছে । কল্‌কলনি নাই । জাৰৰ চৰাইজাক
পথাৰমুৱা নহ'ল ।

ভালপোৱাৰ সাঁকোখন জুৰি ধানৰ পথাৰে বিনাইছে -
উজাই অহা নাই পকাধানৰ গোন্ধ, অঘৰী বতাহে এবাৰো
চুইয়েই নেচালে ধানৰ সেউজীয়া ওঁঠ, জঁয় পৰি আছে ধানবোৰ ...

ডাৱৰে ঢকা তৰাবোৰ

লাহে লাহে চাৰিওফালে এন্ধাৰ হৈ আহিছে -
বতাহত এপাহ দুপাহকৈ স'ৰি পৰিছে গানৰ পাহি,
গান মোৰ প্ৰিয় পৃথিৱীৰ সুৰীয়া উপহাৰ;
আজি হঠাৎ আলহী হৈ ওলোৱা এচমকা ডাৱৰে
অলীক হাতেৰে ঢাকি ধৰিছে
তৰাবচা এবুকু আকাশ; বাঘৰ চকুৰ দৰে তৰাবোৰ ...

কলিজাৰ এডৰা সেউজীয়া

আজি কেইদিনমানৰ পৰা কুৱলী পৰিবলৈ লৈছে । কাতিমহীয়া বতৰ -
ৰাতিপুৱা বেলিটোৰ ওলাওঁতেও দেৰি আৰু উভতি যাবলৈকো তৎ নাইকিয়া,
গধূলিয়ে আসৈ পোৱা হাতে মুচি দিছে বেলিৰ সোনোৱালী মুখ !
এন্ধাৰত গা-উদঙাই তৰাবোৰ জ্বলিছে

সোঁৱৰণৰ তলে তলে বাঢ়ি আহিছে মোৰ ধানবোৰ -
                             সজাই-পৰাই থোৱা কলিজাৰ এডৰা সেউজীয়া

আঁঠুমুৰীয়া ধানৰ আঁৰত চৰাইৰ মাতৰ দৰে কাৰোবাৰ কান্দোন শুনিছোঁ -
জাৰৰ ৰ'দত উঠোতে বহোঁতে ধানবোৰ মোৰ পোৱাঁতী হ'ব ...

Saturday Sketch 25 - Solitary girl

Sketch made with sailor fude de manned and baoer fountain pen. for black lines used Noodler's booletproof, and for red used pilot iroshizuku brown. Light wash with brush pen. And then a filter applied.